Ponad 99% mniej benzenu w powietrzu
PKN ORLEN ograniczył emisję do atmosfery. Oznacza to, że stężenie benzenu i NMLZO jest o ponad 99% mniejsze niż dopuszczalne przez dyrektywę normy. To zasługa nowej instalacji VRU. Pozwala ona Koncernowi na hermetyczny nalew produktów klasy I i II*. Dane te potwierdzają wyniki przeprowadzanych cyklicznie pomiarów. Na obydwu instalacjach VRU – zmodernizowanej w 2017 roku VRU5 oraz wybudowanej i oddanej do użytku w czerwcu 2018 r. nowej instalacji odzysku oparów VRU3, która zastąpiła wysłużoną ponad 20-letnią jednostkę.

Dzięki procesowi hermetyzacji napełniania cystern w atmosferze jest o prawie 100% mniej benzenu i NMLZO. Jak wygląda ten proces?
Podczas napełniania cysterny np. benzyną, produkt wypycha z niej mieszaninę powietrza i oparów węglowodorów. Dzięki zastosowaniu hermetyzacji, w trakcie nalewu opary nie wydostają się do atmosfery, tylko rurociągiem oparowym kierowane są do zbiornika buforowego, który – po uzyskaniu odpowiedniego poziomu wypełnienia – uruchamia instalację VRU. Następnie opary przechodzą przez dwustopniowy system oczyszczania: w pierwszym etapie „wędrują” przez kolumnę absorpcyjną oraz membrany, natomiast w drugim stopniu doczyszczania wykorzystujemy kolumny z węglem aktywnym. Skroplone węglowodory pozyskane na instalacjach VRU są zawracane do zbiorników z cieczą cyrkulacyjną. Jest to jedno z najnowocześniejszych rozwiązań, gwarantujących oczyszczenie oparów zdecydowanie poniżej przyjętych norm emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Nadmienię, że zgodnie z Decyzją Wykonawczą Komisji, która ustanowiła konkluzje najlepszych dostępnych technik (BAT) w rafineriach i dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych, dopuszczalne stężenie gazów odlotowych z instalacji wynosi 0.9999 mg/m3 dla benzenu i 10 g/m3 dla NMLZO.
Tomasz Richert Kierownik Terminala Kolejowego w Płocku PKN ORLEN

Skroplone węglowodory z instalacji VRU są zawracane do zbiorników z cieczą cyrkulacyjną, a czyste powietrze poprzez rurę na instalacjach VRU odprowadzone są do atmosfery. Hermetyzacja ORLENU na terminalu kolejowym jest jednym z najnowocześniejszych rozwiązań, gwarantujących oczyszczenie oparów zdecydowanie poniżej przyjętych norm emisji zanieczyszczeń do atmosfery. Dodatkowo automatyczne stacje nalewcze na terminalu kolejkowym ORLENU w Płocku pozwalają na napełnianie szerszej gamy produktów (lance dla kilku rodzajów np. benzyny, paraksylen, paliwo lotnicze, etc.), z wykorzystaniem systemów kontroli nalewu, wag statycznych, przeciągarek wagonowych bez konieczności użycia lokomotywy do przetaczania cystern w trakcie procesu pod pełną kontrolą systemów przeciw pożarowych. PKN ORLEN posiada cztery takie stacje, każda dostosowana jest do nalewu poszczególnych produktów.

Na płockim terminalu kolejowym PKN ORLEN cysterny kolejowe napełniane są paliwami (diesel, benzyny, paliwo lotnicze Jet A1, frakcje benzynowe) oraz paraksylenem i benzenem – to 90% wolumenu wyekspediowanego koleją z Płocka. Tylko w 2018 roku PKN ORLEN napełnił i wysłał ponad 72 tys. cystern kolejowych. Średnio cysterny mają pojemność do 80 tys. litrów – w zależności od produktu i jego gęstości. W ORLENIE jako przelicznik przyjmuje się wagę w kilogramach/tonach. Waga cysterny kolejowej nie może przekroczyć 80 ton brutto, czyli ciężar własny cysterny wraz z produktem, ze względu na to, że dopuszczalny nacisk na jedną oś na krajowych odcinkach torowych wynosi 20 ton.

Obie instalacje VRU mają zamontowany wskaźnik poziomu węglowodorów, który steruje pracą instalacji, przyspieszając lub spowalniając ją dla uzyskania żądanych parametrów. Cyklicznie prowadzone są również pomiary emisji przez ORLEN Eko i kontrolne przez WIOŚ. Cyklicznie prowadzone pomiary wykazują, że na obu instalacjach terminalu kolejowego w Zakładzie Produkcyjnym ORLENU w Płocku nastąpiła ponad 99-procentowa redukcja stężenia benzenu i NMLZO.
Warto podkreślić, że obie instalacje (VRU5 i VRU3) są redundantne, co oznacza, że w każdej chwili można przekierować opary z jednej instalacji na drugą, bez konieczności wstrzymania pełnienia cystern na stacji. Wykorzystując zbiorniki buforowe, gromadzone są opary powstające podczas napełniania cystern i przekierowuje się je na czynną instalację VRU. Jest to szczególnie przydatne podczas przestojów serwisowych, przeglądów okresowych lub w przypadku awarii jednostki VRU bez wpływu na efektywność terminala
mówi Tomasz Richert, Kierownik Terminala Kolejowego w Płocku PKN ORLEN.

Jakość powietrza w Płocku oraz troska o środowisko – to główne założenia modernizacji instalacji VRU5 i budowa nowej VRU3. Dzięki inwestycji Koncern spełnił wymagania wynikające z Konkluzji BAT BREF, dotyczących norm emisji zanieczyszczeń do środowiska, które weszły w życie 28 października 2018 r. Zgodnie z Decyzją Wykonawczą Komisji i dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady UE w sprawie emisji przemysłowych, dopuszczalne stężenie gazów odlotowych z instalacji wynosi 0.9999 mg/Nm3 dla benzenu i 10 g/m3 dla NMLZO. Po modernizacji, w ORLENIE parametry emisji są stukrotnie niższe niż dopuszczalne przez dyrektywę.
- Podział na klasy ze względu na niebezpieczeństwo pożarowe: klasa I – temperatura zapłonu do 21C, natomiast klasa II – temperatura zapłonu od 21-55C