Wkładka wewnątrzmaciczna – zastosowanie

Pierwsza wkładka wewnątrzmaciczna, w postaci zbliżonej do tej, jaką znamy współcześnie, została zastosowana w XIX w. Wraz z kolejnymi dekadami udoskonalano tę metodę odwracalnej antykoncepcji. Obecnie stosowane są spirale hormonalne i niehormonalne. Każda z nich chroni przed nieplanowaną ciążą na poziomie zbliżonym do tego, jaki zapewnia zabieg podwiązania jajowodów.

Wkładka wewnątrzmaciczna i skuteczność jej zastosowania

Skuteczność antykoncepcyjna wkładki wewnątrzmacicznej wynosi 99%. Czyni to ze spirali jedną z najpewniejszych form zapobiegania nieplanowanej ciąży. Wskaźnik Pearla w przypadku wkładki hormonalnej wynosi 0,1–0,2. Oznacza to, że nie więcej niż dwie na tysiąc kobiet zajdzie w ciążę pomimo stosowania tej formy antykoncepcji. W przypadku spirali niehormonalnej wskaźnik Pearla wynosi 0,6–0,8. Wkładki z powłoką z miedzi, srebra lub złota są więc tylko minimalnie mniej skuteczne niż te uwalniające syntetyczny progesteron: https://sklep.meringer.pl/kategoria/ginekologia/wkladki-wewnatrzmaciczne.

Dla zachowania skuteczności tej formy antykoncepcji przez wiele lat konieczne są regularne wizyty kontrolne u ginekologa. Wszystko po to, aby sprawdzić prawidłowość ułożenia wkładki i w razie potrzeby je skorygować.

Zastosowanie spirali hormonalnej

Spirala domaciczna wykonana jest z polietylenu obojętnego dla ludzkiego organizmu. Nawet wieloletni kontakt materiału z błonami śluzowymi nie wywołuje podrażnień. Wkładka kształtem przypomina literę T z odchylonymi ku dołowi ramionami. Jest przy tym elastyczna, dlatego po umieszczeniu w macicy dopasowuje się kształtem do anatomicznych struktur kobiecego ciała. Po prawidłowym zaaplikowaniu (przy pomocy kulociągu, kleszczyków i nożyczek) – pozostaje niewyczuwalna przez cały okres stosowania.

Skuteczność antykoncepcyjna spirali hormonalnej to zasługa uwalnianego lewonorgestrelu, przez okres od 3 do nawet 5 lat. W ciągu doby ilość dozowanego hormonu wynosi od 13,5 mg do 52 mg. Im większa doza uwalnianego progesteronu, tym większy wpływ spirali na krwawienia miesiączkowe. Niekiedy mogą one całkowicie ustać, co nie jest powodem do niepokoju.

Hormonalna wkładka wewnątrzmaciczna stanowi odwracalny typ antykoncepcji. Jeśli kobieta zechce zajść w ciążę – może się spodziewać, że płodność wróci w pierwszym naturalnym cyklu miesiączkowym po usunięciu spirali.

Przeciwwskazania do stosowania hormonalnej wkładki wewnątrzmacicznej

Zastosowanie spirali hormonalnej musi zostać poprzedzone wywiadem i badaniem pacjentki, aby wykluczyć ewentualne przeciwwskazania. Nie jest to bowiem metoda antykoncepcji odpowiednia dla kobiet:

• w ciąży,
• ze zdiagnozowanym nowotworem piersi,
• z otosklerozą,
• chorujących na zakrzepicę, trombofilię lub cukrzycę,
• z nadciśnieniem,
• palących papierosy,
• długotrwale unieruchomionych.

Zastosowanie spirali niehormonalnej

Budowa wkładki niehormonalnej jest niemal identyczna, jak wkładka hormonalna. W tym przypadku jednak występuje dodatkowo powłoka z miedzi lub srebra albo z miedzi i złota, która odpowiada za właściwości antykoncepcyjne. Sprzyja ona wytwarzaniu w endometrium warunków, które są wysoce niesprzyjające dla aktywności i żywotności plemników, a także zwiększają wytwarzanie leukocytów, które je likwidują. Ponadto spirala nawet w razie zapłodnienia komórki jajowej uniemożliwia jej zagnieżdżenie się w macicy.

Wkładki domaciczne są szczególnie zalecane do stosowana przez kobiety karmiące piersią, w wieku powyżej 35 roku życia, a także palące papierosy i zbliżające się do okresu menopauzy. Skuteczność tej formy antykoncepcji jest minimalnie niższa niż spirali hormonalnej, za to utrzymuje się nawet przez 10 lat. Natomiast płodność zostaje przywrócona natychmiast po usunięciu spirali.

Przeciwwskazania do stosowania niehormonalnej wkładki wewnątrzmacicznej

Wkładka niehormonalna, choć nie uwalnia progesteronu, nie jest formą antykoncepcji odpowiednią dla każdej kobiety. Nie jest zalecana w przypadku pacjentek:

• w ciąży,
• z posocznicą poporodową,
• przed upływem 4 tygodnia połogu,
• tuż po poronieniu septycznym,
• z anomaliami w budowie i funkcjonowaniu macicy,
• ze stanami zapalanymi w obrębie miednicy,
• ze zdiagnozowanymi nowotworami lub guzami nowotworowymi,
• z nieprawidłowościami macicy o charakterze morfologicznym,
• z krwawieniami o niejasnym podłożu i poważnymi zaburzeniami cyklów miesiączkowych,
• z chorobą Wilsona,
• uczulonych na metal, z którego wykonana jest powłoka spirali (miedź, srebro, złoto),
• ze schorzeniami trofoblastycznymi.

Źródła:

1. A. Karowicz-Bilińska, E. Nowak-Markwitz i in., Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego dotyczące wskazań i bezpieczeństwa stosowania antykoncepcji hormonalnej oraz wewnątrzmacicznej, „Ginekologia Polska” 2014, nr 3, s. 234-239.
2. R. Dębski, Antykoncepcja – metody zapobiegania niepożądanej. Część II. Medyczne (nienaturalne) metody zapobiegania niepożądanej, „Ginekologia Polska” 2007, nr 11, s. 834–841.