Rodzinne pożyczki: jak nie stracić pieniędzy i relacji?

Pożyczanie pieniędzy w rodzinie to temat, który budzi mieszane uczucia. Z jednej strony – bliskie więzi i chęć pomocy, z drugiej – ryzyko konfliktów, gdy dług nie zostaje spłacony na czas. Czy można uniknąć nieporozumień i prawnych pułapek? Tak, ale pod warunkiem, że odpowiednio się zabezpieczymy.

Zaufanie to nie wszystko – liczą się zasady

W rodzinie często zakładamy, że „przecież się dogadamy”. Niestety, rzeczywistość pokazuje, że to naiwne podejście. Pożyczka to nie tylko gest dobrej woli, ale także zobowiązanie, które powinno mieć jasne ramy. Brak pisemnej umowy może prowadzić do sporów, a nawet do utraty pieniędzy. Warto pamiętać, że prawo nie chroni bardziej więzów krwi niż rzetelnie sporządzonych dokumentów.

Umowa to konieczność

Kodeks cywilny jasno określa, że umowa pożyczki przekraczająca 1.000 zł powinna być zawarta co najmniej w formie dokumentowej. Co to oznacza? Wystarczy e-mail, wiadomość SMS, skan podpisanego dokumentu lub przelew bankowy z tytułem „pożyczka”. Jeśli jednak chcesz uniknąć wątpliwości, najlepiej spisać umowę na papierze, określając:

• kwotę pożyczki,
• termin spłaty,
• ewentualne odsetki,
• konsekwencje braku zwrotu.

Jeśli kwota jest większa, warto pomyśleć o dodatkowych zabezpieczeniach, takich jak weksel, poręczenie czy nawet wpis do hipoteki.

Czy pożyczka w rodzinie musi być zgłoszona do urzędu skarbowego?

Tak, jeśli przekracza 1000 zł. Standardowo podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC) w wysokości 0,5%, ale w przypadku najbliższej rodziny istnieje możliwość zwolnienia. Warunek? Zgłoszenie pożyczki do urzędu skarbowego w ciągu 14 dni i udokumentowanie przekazania pieniędzy – najlepiej przelewem.

Jak pożyczać, by nie żałować?

Praca adwokata nierozerwalnie wiąże się z uczestniczeniem w sporach skonfliktowanych ze sobą stron: pracodawców i pracowników, partnerów biznesowych, niezadowolonych inwestorów i firm budowlanych, obywateli i urzędów czy byłych małżonków. Z mojego doświadczenia wynika jednak, iż nie ma bardziej zajadłych stron sporu aniżeli skonfliktowani o pieniądze członkowie rodziny. Jednocześnie nie sposób nie docenić walorów jakie niesie za sobą pożyczka od osób najbliższych. Rekomenduję zatem nieskreślanie z góry takiego rozwiązania i przestrzeganie wskazanych przeze mnie reguł.

Jeżeli chcesz zabezpieczyć swoje pieniądze jak najoptymalniej możesz również rozważyć uzyskanie pomocy w sporządzeniu profesjonalnej umowy pożyczki u doświadczonego adwokata.

Magdalena Grzelak
adwokat, mediator sądowy
ul. Sienkiewicza 67 lok. 3 w Płocku
tel. 669-996-637 lub 507-177-989