Światowy Dzień Mokradeł. Świętowanie na trzy różne sposoby
2 lutego to Światowy Dzień Mokradeł. Tego dnia, w roku 1971, w irańskim Ramsar zawarto Konwencję Ramsarską, międzynarodową umowę dotyczącą ochrony obszarów wodno-błotnych na całym świecie.
Idea ta jest bliska także Muzeum Mazowieckiemu w Płocku. W płockim Spichlerzu, w Skansenie Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim oraz w Muzeum Wisły Środkowej i Ziemi Wyszogrodzkiej w Wyszogrodzie prezentujemy obiekty opowiadające o ścisłym związku człowieka i Wisły w jej naturalnej, bogatej we florę i faunę, postaci.
Dlatego włączamy się w obchody Dnia Mokradeł, i to na trzy różne sposoby, w naszych trzech oddziałach. Swą wiedzą i zaangażowaniem wspiera nas Wojciech Bagiński z Towarzystwa Wspierania Inicjatyw Badawczych i Konserwatorskich. 2 lutego przybliży nam wszystkim ideę wpisania ideę wpisania Kampinoskiej Doliny Wisły na „listę ramsarską”, czyli listę miejsc o znaczeniu międzynarodowym z punktu widzenia ekologicznego, botanicznego, zoologicznego, limnologicznego i hydrologicznego, a w pierwszym rzędzie stanowiące środowisko życia m.in. ptaków wodnobłotnych. Idea jest nam bardzo bliska, tym bardziej, że wspomniany obszar spina szczególna klamra w postaci oddziałów naszego muzeum: w Wyszogrodzie, Wiączeminie Polskim i Płocku.
Wydarzenie w Wyszogrodzie
Świętowanie zaczniemy o godz. 10. Właśnie od tej godziny, w Muzeum Wisły Środkowej i Ziemi Wyszogrodzkiej w Wyszogrodzie, zwiedzać będzie można wystawę fotograficzną prezentująca zjawiska lodowe na odcinku Wisły między Wyszogrodem a Płockiem. Autorami zdjęć są Wojciech Holnicki-Szulc z Warszawy, Mikołaj Grzeszczuk z Kępy Polskiej i Grzegorz Piaskowski z Płocka.
Oto, jak piszą o tej niezwykłej wystawie jej organizatorzy – Muzeum Wisły w Wyszogrodzie (oddział Muzeum Mazowieckiego w Płocku) i Towarzystwo Wspierania Inicjatyw Badawczych i Konserwatorskich:
Wydarzenie, na które Cię zapraszamy, rozgrywa się na kilku planach. Nazwaliśmy je „wystawą”, ponieważ językiem, którym chcemy w tym przypadku przemawiać, są obrazy.
Plan pierwszy to sala wystawowa Muzeum Wisły w Wyszogrodzie. Przedstawiamy tu 15 zimowych fotografii zrobionych w ciągu kilku ostatnich lat nad Wisłą, w okolicach Wyszogrodu, Kępy Polskiej i Płocka. To obrazy z przeszłości.
Plan drugi znajdziesz poza salą, podchodząc do okna. Ujrzysz szeroką panoramę rzeki, takiej, jaka jest w tym konkretnym momencie. To obraz chwili. Możliwe, że na rzece nie odnajdziesz niczego podobnego do przedstawień na fotografiach.
Chcielibyśmy, żeby kolejnym planem została Twoja wyobraźnia, odszukująca dwa poprzednie plany na mapie światowego kryzysu klimatycznego. Nie ma bowiem wątpliwości, że przyczyn tego, co pokazujemy na dwóch pierwszych planach, należy szukać w globalnym ociepleniu. Sprawy wydają się zmierzać właśnie ku temu, co tu pokazujemy: pokrywa lodowa na Wiśle będzie niezwykłym wydarzeniem, a sale muzealne staną się naturalnym miejscem prezentowania zjawisk lodowych.
Podpisanie przed 52 laty Konwencji Ramsarskiej było jednym z pierwszych sygnałów, że sprawy idą w niewłaściwym kierunku. Zaniepokojenie i uwagę skupiły wtedy na sobie osuszane przez człowieka bagna i mokradła. Zebrani na konferencji w leżącym nad Morzem Kaspijskim mieście Ramsar naukowcy podsumowali wtedy pierwsze skutki niepohamowanej antropopresji, realizowanej przez wielkie projekty modernizacyjne prowadzone w obrębie naturalnych systemów wodnych: zakłócenia równowagi środowiskowej oraz zanikanie ludzkich aktywności i całych kultur , które dziś nazwalibyśmy „zrównoważonymi”.
Skutki obecnego globalnego kryzysu, którego podstawową przyczyna jest przemysłowa i konsumpcyjna emisja gazów cieplarnianych, to już wizja katastroficzna. Nie zapominajmy jednak o mokradłach, ponieważ żadnego zagadnienia nie da się z owej wizji wyizolować. Wisła, a szczególnie jej najcenniejszy odcinek zwany Kampinoską Doliną Wisły, wciąż należy do kurczącej się rodziny obszarów o międzynarodowym znaczeniu dla bioróżnorodności i mających wciąż zdolność utrzymywania wewnętrznej równowagi. Zastanówmy się, w jaki sposób możemy jej w tym dalej pomagać.
Wystawę będzie można oglądać w godzinach otwarcia muzeum w Wyszogrodzie, od 10.00 do 16.00, do 20 marca.
Wydarzenie w Wiączeminie
Skansen Osadnictwa Nadwiślańskiego w Wiączeminie Polskim włącza się w tegoroczne obchody Światowego Dnia Mokradeł.
W programie:
11:00 „Pamiętajmy o mokradłach” – refleksje o społecznej tożsamości mokradeł – Magdalena Siemaszko (Centrum Ochrony Mokradeł)
12:00 „Konwencja Ramsarska. Korzyści z wpisania Kampinoskiej Doliny Wisły na listę miejsc o międzynarodowym znaczeniu dla zasobów przyrodniczych” – Wojciech Bagiński (Towarzystwo Wspierania Inicjatyw Badawczych i Konserwatorskich)
Nasi goście:
Magdalena Siemaszko – biolożka i antropolożka oraz działaczka społeczna i edukatorka. Łączy perspektywę nauk przyrodniczych, społecznych i filozoficznych; interesuje się przede wszystkim relacjami i zależnościami w społecznościach i ekosystemach. W swojej praktyce zajmuje się konfliktami ekologicznymi i zmianą społeczną, korzystając z interdyscyplinarnych narzędzi, np. etnografii, badań w działaniu i badań artystycznych. Pracowała m.in. w Ogrodzie Botanicznym Uniwersytetu Warszawskiego i w Center for International Forestry Research w Indonezji. Obecnie pracuje w Centrum Ochrony Mokradeł, w roli koordynatorki ogólnopolskiego projektu Pamiętajmy o Mokradłach, zajmującego się wspieraniem i od/tworzeniem społecznej tożsamości mokradeł w Polsce. Ostatnie lata spędziła na Podlasiu, w Puszczy Białowieskiej, gdzie prowadzi badania etnograficzne dot. m.in. konfliktu o wycinkę lasu, współtworzy lokalne stowarzyszenie Dom Przyrody i Kultury, ekofeministyczny kolektyw Wypuszczone. Uczestniczy we wspieraniu i obserwowaniu lokalnych sieci współpracy, w szczególności kobiet i aktywistek ekologicznych i prozwierzęcych, lokalnych działań oporu, a także współtworzy projekty artystyczne związane z lokalnym dziedzictwem. Bagna, rzeki i łąki od zawsze ją przyciągały, a poszukiwanie nowych/starych form wzajemnej troski, współbycia i ścierania, które umożliwiają wspólne i nie wyniszczające zamieszkiwanie światów jest teraz jej ważną ścieżką. W swoim wystąpieniu spróbuje pokazać, jak różne społeczno-przyrodnicze światy udało się znaleźć podczas badawczo-społecznego projektu bagiennego i zaproponować perspektywę pokazującą, jak bagna mogą funkcjonować jako przestrzeń oporu, sprzyjając budowaniu sojuszy między ludźmi i niesforną przyrodą.
dr Wojciech Bagiński – konserwator dzieł sztuki i projektant. Przez wiele lat kierował Działem Architektury i Środowiska w Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie. Członek zarządu Towarzystwa Wspierania Inicjatyw Badawczych i Konserwatorskich. Bada związki kultury i natury. Opowie o genezie i znaczeniu Konwencji Ramsarskiej, międzynarodowej umowy zawartej pół wieku temu w celu ochrony i opieki nad obszarami wodno-błotnymi na całym świecie. Właśnie wtedy został przez uczestników konferencji ramsarskiej ustanowiony coroczny Światowy Dzień Mokradeł. Przedstawi również cele Konwencji, powołane w jej ramach organizacje oraz przykłady jej wdrożenia na świecie i w Polsce. Zaprezentuje ideę wpisania Kampinoskiej Doliny Wisły na „listę ramsarską” czyli listę miejsc o znaczeniu międzynarodowym z punktu widzenia ekologicznego, botanicznego, zoologicznego, limnologicznego i hydrologicznego, a w pierwszym rzędzie stanowiące środowisko życia m.in. ptaków wodnobłotnych.
Wstęp wolny. Zapraszamy. Zgłoszenia zorganizowanych grup na adres mailowy:
skansen@muzeumplock.eu lub a.bartosiak@muzeumplock.eu lub telefonicznie: 532 743 020
Wydarzenie w Płocku
” Z obiektywem po mokradłach”
Spichlerz, Dział Etnografii Muzeum Mazowieckiego w Płocku, przy ul. Kazimierza Wielkiego 11b zaprasza 2 lutego o godz. 18.00 na spotkanie z dwoma znakomitymi fotografami przyrody: Robertem Denstem z Płocka oraz Mateuszem Michalskim z Gostynina.
Obaj fotografowie przybliżą nam przyrodę naszych najbliższych obszarów mokradłowych, które są nie tylko cennym i niezwykle ważnym ekosystemem, ale też mogą dostarczyć wyjątkowych doznań estetycznych. Na spotkaniu będzie można nie tylko poznać „lokalną egzotykę przyrodniczą” ale też tajniki pracy fotografa przyrody. Dla wielu osób będzie to możliwość odkrycia kolejnych tajemnic naszych okolic.
Nasi goście będą mogli poznać fotografie i opowieści z następujących terenów:
1. Rezerwat Przyrody Olszyny Rakutowskie (Błota Rakutowskie)
2. Rezerwat Przyrody Gościąż (Jazy)
3. Sendeń Duży bagniste jezioro o nazwie Jeziorko
4. Wiślane tereny zalewowe (łęgi) odcinek Płock – Wyszogród
5. Złaków Kościelny tereny zalewowe
Spotkanie poprowadzi kierownik działu etnografii i fotograf Grzegorz Piaskowski
Wstępem do spotkania będzie krótkie wystąpienie na temat Konwencji Ramsarskiej. O korzyściach z wpisania Kampinoskiej Doliny Wisły na listę miejsc o międzynarodowym znaczeniu dla zasobów przyrodniczych powie Wojciech Bagiński z Towarzystwa Wspierania Inicjatyw Badawczych i Konserwatorskich – inicjator obchodów Światowego Dnia Mokradeł w Muzeum Mazowieckim w Płocku.
źródło: Muzeum Mazowieckie w Płocku
