Paliwo „letnie” vs „zimowe”. Czy warto kupować na zapas?

Zimowe opony, zimowe paliwo. Czy warto kupić dziś „na zapas”? Te, które dzisiaj kupujemy na stacjach nie zawiera dodatku zimowego, który zabezpiecza rozruch silnika w przypadku niższych temperatur. Oznacza to tylko jedno, że używając paliwa kupionego dzisiaj za kilka-kilkanaście tygodni możesz mieć problemy z uruchomieniem auta, a nawet pracą silnika.

Te przepisy dotyczą wszystkich paliw na rynku, niezależnie od stacji (ORLEN, BP, Shell, Moya, MOL etc.), na której tankujesz. Dodatkowo dochodzą warunki w jakich przechowujemy paliwo w pojemnikach. Jeśli są one do tego nieprzeznaczone, grozi to utratą jego jakości i w efekcie może prowadzić do uszkodzenia silnika. Co więcej, polskie prawo precyzyjnie określa ile? Jak? W czym przechowywać bezpiecznie paliwo.

W myśl przepisów Ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych, karalne jest “załadunek lub przewóz towaru niebezpiecznego w niecertyfikowanym opakowaniu”, czyli takim, który nie jest “szczelnym, przeznaczonym do tego celu przenośnym zbiornikiem wielokrotnego napełniania, który można zamknąć”. Grozi za to kara 3 tys. zł. Z tych samych przepisów wynika, iż w zbiornikach przenośnych takich jak kanistry na jednostkę transportową można przewozić maksymalnie 60 litrów paliwa, a za przekroczenie limitu grozi kara 2 tys. zł.

– Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Gospodarki w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych, olej napędowy dostępny na stacjach musi spełniać tzw. wymagania zimowe. Jedną z ich składowych jest tzw. temperatura blokady zimnego filtra (CFPP), tj. temperatura przy której olej napędowy ulega całkowitemu zbryleniu i nie pozwala uruchomić silnika. Dla paliwa zimowego w Polsce minimalne wymaganie od 16 listopada to -20C. W paliwie letnim nie ma takiego dodatku, co zdecydowanie zwiększa ryzyko awarii auta przy niższych temperaturach.

– Olej napędowy wraz ze spadkiem temperatury zmienia swoje właściwości fizykochemiczne: rośnie jego gęstość i lepkość. W temperaturze poniżej 0st.C w paliwie zachodzi proces tworzenia kryształków lodu z wody zgromadzonej w paliwie. Przy dalszym obniżaniu się temperatury oleju napędowego, rozpoczyna się zjawisko wydzielania węglowodorów parafinowych, co w konsekwencji może doprowadzić do zablokowania filtra i unieruchomienia silnika.

– Kolejnym elementem składowym wymagań jest tzw. stabilność oksydacyjna, czyli jedna z podstawowych właściwości eksploatacyjnych oznaczanych dla paliwa do silników wysokoprężnych z zapłonem samoczynnym określająca minimalny czas przechowywania, po którym olej napędowy rozpoczyna proces utleniania. Proces utleniania paliwa prowadzi do tworzenia się w nim różnego rodzaju żywic, osadów i kwasów. Powstałe produkty utleniania mogą uszkadzać pompy paliwowe oraz blokować filtry paliwowe. Kwaśne produkty utleniania przyczyniają się do degradowania elementów silnika, powodując zwiększoną korozję oraz przyspieszając niszczenia różnego rodzaju uszczelnień

– Paliwa, których obecnie używamy do samochodów to mieszaniny, a nie jednorodne związki chemiczne. W warunkach długotrwałego składowania taka mieszanina może się rozwarstwić lub utlenić, co jest niekorzystne dla serca samochodu czyli silnika. Stacje paliw oferują produkt zawsze dostosowany do wymagań jakościowych odpowiednich dla danego okresu, a nie do nadchodzącego za kilka/kilkanaście tygodni. Używanie paliwa niespełniającego wymagań jakościowych niesie za sobą ryzyko uszkodzenia silnika albo braku możliwości jego uruchomienia (zwłaszcza zimą).

Jak bezpiecznie przechowywać paliwo?

– Zgodnie z przepisami przeciwpożarowymi paliwa o temperaturze zapłonu poniżej 100°C czyli benzynę i olej napędowy można przechowywać w garażach o powierzchni powyżej 100 m². Warunkiem jest magazynowanie paliwa w opakowaniach stosowanych w handlu detalicznym.

– Najbezpieczniejsze i najlepsze do przechowywania paliw są zbiorniki wykonane z tworzyw sztucznych, ale kluczowe jest, aby posiadały one stosowny certyfikat.

– Dzisiaj paliwa w większości zawierają biokomponenty, co wynika wprost z przepisów UE. Dlatego popularne jeszcze kilkanaście lat temu kanistry metalowe starszego typu nie spełnią swojej roli.

– Problemem jest także wlewanie przez niektórych kierowców paliw do nieodpowiednich opakowań plastikowych. Taki plastik może rozpuścić się lub zdeformować pod wpływem paliwa, możliwy jest też zapłon paliwa ze względu na wyładowania elektrostatyczne.

Również pozostałości wcześniejszej cieczy (np. woda po płukaniu) mogą zmieszać się z paliwem i pogorszyć jego właściwości. W przypadku większości paliw dostępnych na stacjach zakładana trwałość wynosi 6 miesięcy w przypadku pojemników dedykowanych do jego przechowywania. W przypadku przechowywania w pojemnikach mających m.in. ograniczoną szczelność czy też dostęp do światła słonecznego oraz zmiennych warunków atmosferycznych, czas ten może ulec znacznemu skróceniu. Należy jednak pamiętać, że paliwa produkowane są w kilku gatunkach, m.in. letnim i zimowym. Jakość tych paliw jest dostosowana do poszczególnych okresów i powinno się je używać wyłączne w tych okresach.

Przepisy dotyczące przechowywanie paliwa

Paliwa są zaliczane do towarów niebezpiecznych z uwagi na ich łatwopalność i zagrożenie wybuchem oraz szkodliwość dla środowiska. Szczegółowe przepisy związane z właściwym przechowywaniem paliw zawiera Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów.

Gdzie można przechowywać paliwo?

• wolnostojące garaże o powierzchni do 100 m2 – dopuszczalne jest przechowywanie do 200 l. paliw w naczyniach metalowych lub innych dopuszczonych do tego celu certyfikowanych pojemnikach. Takim garażem może być np. popularny przydomowy „blaszak”.
• wolnostojące garaże o powierzchni powyżej 100 m2: dopuszczalne jest przechowywanie paliw jeśli są one niezbędne do użytkowania pojazdu. Paliwo musi znajdować się w opakowaniach wykorzystywanych w hurcie detalicznym. Są to specjalne zbiorniki dwupłaszczowe, wolnostojące.
• Małe garaże inne niż wolnostojące: należą do nich np. przybudowa budynku mieszkalnego, zabudowa szeregowa, ciąg garaży lub wspólna hala garażowa – dopuszczalne przechowywanie paliwa w pojemnikach o pojemności do 60 l i spełniających podstawowe wymogi. Należy jednak zwrócić uwagę, że zarządcy budynków, w których znajdują się np. wspólne hale garażowe mogą wprowadzić ograniczenia dotyczące przechowywania paliw, co najczęściej ma miejsce.
• piwnice lub pomieszczenia mieszkalne – przechowywanie paliw jest niedopuszczalne i sprzeczne z przepisami przeciwpożarowymi, za co grozi odpowiedzialność karna.

Paliwo w większych w ilościach: powinno być przechowywane w tzw. wolnostojących zbiornikach dwupłaszczowych. To specjalne zbiorniki naziemne wykonane z polietylenu, które posiadają pomiędzy dwoma warstwami wolną przestrzeń, do której wycieka benzyna w razie pojawienia się nieszczelności w pierwszej warstwie. Można w nich przechowywać do 5000 l paliw jeśli spełnione zostaną następujące warunki:

– znajdują się minimum 10 m od budynków mieszkalnych oraz użyteczności publicznej,

– minimum 5 m od innych obiektów budowlanych i granicy działki sąsiedniej,

– od 3 do 15 m od linii energetycznej w zależności od napięcia znamionowego.

Tego typu zbiorniki podlegają obowiązkowemu nadzorowi technicznemu przez Urząd Dozoru Technicznego.